تعریف سیستم های آمونیاکی
سیستم فریونی یا آمونیاکی؟ سوالی است که معمولا هر طراح سردخانه از خود میپرسد.
مطمئنا” هر دو سیستم, مواد نگهداری شده در سرخانه شما را سرد /منجمد و سالم نگهداری میکند. نکات زیر کمکی خواهند بود که بتوان در انتخاب نوع مبرد و نوع سیستم بهتر عمل کنیم:
آمونیاک یا NH3 طبیعی است و مبرد بسیار خوبی است. لیکن چه نکاتی نیاز است تا استفاده از آن را تایید نماید:
هزینه:
یک حساب سرانگشتی نشان میدهد که اگر ظرفیت سردخانه مورد نظر از حدود 100 تن تبرید کمتر باشد, استفاده ار سیستم و مبرد فریونی مرهون به صرفه خواهد بود. و اگر این ظرفیت از حدودا” 200 تن تبرید بیشتر شد, میتوان به سیستم آمونیاکی رجوع کرد.
در این حالت شرایط زیر را نیز میبایست مد نظر گرفت:
نوع محصول, ظرفیت و دمای مورد نیاز:
دانستن نوع و مقدار محصولی که قرار است در سردخانه نگهداری شود مهم است. آمونیاک معمولا” در صنایع و فرآیند تهیه و انجماد گوشت, صنایع لبنیات, صنایع پتروشیمی و هر گاه مقدار تناژ مورد نیاز جهت تبرید بالا است, استفاده میگردد.
صنایع مثل” نان و مواد غذایی معمولا از ظرفیت سرمایی بالایی استفاده نمیکنند مگر در موارد خاصی همچون سیستمهای انجماد سریع و حلزونی (Spiral freezer) که استفاده از آمونیاک مناسبتر میباشد.
به بیان دیگر, هرچه دمای مورد نظر پایین تر باشد, استفاده از سیستم و مبرد آمونیاکی مرهون به صرفه تر میباشد. مثلا در تونل انجماد با دمای -30 درجه سانتیگراد, استفاده از آمونیاک منطقی تر از فریون به نظر میرسد..
رانمان:
مبرد آمونیاک با توجه بالاتر بودن ظرفیت گرمای نهان آن نسبت به فریون از راندمان بالاتری برخوردار است . به گفته ای دیگر جهت رسیدن به دمای سرمای پایین تر, آمونیاک کمتری نسبت به فریون مورد نیاز میباشد. در نتیجه توان کمتری (hp) و در نتیجه هزینه پایین تر (در سیستمای بزرگ), جهت راه اندازی سیستم آمونیاک نسبت به فریون مورد نیاز میباشد.
قوانین ومقررات:
آمونیاک بعنوان ماده شیمیایی خطرناک محسوب میگردد در نتیجه رعایت قوانین ایمنی و زیست محیطی سخت و داشتن برنامه و مدارک و تاییدیه های بازرسی لازم الاجرا میباشد.
شنیدن بوی شدید آمونیاک در محل نشاندهنده وجود نشتی در سیستم میباشد. لیکن نصب دستگاههای حس کننده گاز, اجباری میباشد.
انعطاف پذیری سیستم:
یکی از محاسن سیستمهای آمونیاکی, انعطاف پذیر بودن آن میباشد بطوری که پس از نصب و راه اندازی, میتوان تغییرات متعددی را اعمال کرد در صورتی که سیستمهای فریونی برای کار خاصی طراحی شده و قابلیت تغییر محدودی را دارا میباشند.
نگهداری:
نگهداری سیستمهای آمونیاکی نسبت به فریونی نیازمند پیمانکاران با تخصص بالاتر میباشد. در صورت وجود نشتی در سیستم, ارگانهای محیط زیست میبایست مطلع گردند.
میزان راحتی:
کارفرمایانی که مجموعه آنان با سیستمهای آمونیاک راه اندازی شده میزان بیشتری رضایت و اطمینان دارند
واقعیتهایی در باره سیستم آمونیاکی:
عملکرد و واقعیتها نشان داده که محاسن سیستمهای آمونیاکی طوری است که نقاط ریسک و منفی آن را به نوعی پوشش میدهد. آمونیاک نیز مانند دیگر مواد شیمیایی دارای خطر میباشد, مخصوصا” اگر به درستی استفاده و راه اندازی نشده باشند. درنتیجه داشتن تخصص بالا در طراحی, نصب و راه اندازی طبق اصول و استانداردها, از الزامات خواهد بود.